REPETUNDAE Pecuniae dictae sunt

REPETUNDAE Pecuniae dictae sunt

quas sive Socii, sive cives privati, a Magistratibus aut Iudicibus, aut publicis Curatoribus, iudiciô repetiverunt, quas illi aut in provincia aut ob ius dicendum aut ob iudicandum, aut ob aliud aliquid publice curandum, cepissent. Quod genus furti, cum exprimere vellent, pecuniam ablatam, captam, conciliatam, aversam dixêre, ut videre est apud Cicer. in accusat. Verris Repetundarum rei, et in veter. LL. fragm. Atque haec quaestio, inter quaestiones publicorum criminum; prima fuit, apud Roman. primaque Praetorem certum habuit: primum constituta, ut videtur, Sociorum ac Provinciarum causâ, adversus Praetores, Quaestores, Legatos, coeterosque qui in Provinciis cum imperio aut potestate versarentur, unde Lex Socialis Ciceroni: deinde ad Urbanos etiam Magistratus, Iudices, Curatoresque translata, qui aliquid pecuniae a privatis cepissent, Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 30. Idem, l. 7. c. 42. Proconsules, inquit, tribus inprimis obnoxii Legibus, ac quaestionibus fuerunt, Peculatus, Maiestatis et Repetundarum, et harum quidem, Si se in socios aut avare aut superbe, aut libidinose, aut crudeliter, aut iniuste gessissent; quae et maxime Socialis fuit, et salutem provinciarum continuit, quô iudiciô postulati plurimi, damnati multi, nonnulli etiam absoluti sunt. Formula intentionis in hoc crimine talis fuit: Aio, te in Praetura spoliâsseSiculos, contra Legem Corneliam, atque eô nomine sestertium millies a te repeto, Cicer, in Verem etc. Qui vero hôc crimine ceciderant, exiliô antiquitus puniebantur et aestimatione. Lege Iuliâ postmodum ordinem amiserunt, ut ex Tacito, Plinio Iun. aliis, discimus; et Iudices ad litem aestimandam acceperunt, Casaubonus ad Iulium Suetonii, c. 44. plura apud Rosin. Antiqq Rom. l. 8. c. 30. LEGES HUC PERTINENTES FUERE: α. Porcia, a M. Porcio Catone, an. Urb. Cond. 506. cum ex Praetura Sardiniam obtineret, lata, quâ is sumptus Provinciarum coercuit. Verum tum haec causa adhuc privata fuit et extra ordinem cum SC. a Recuperatoribus cognita. β. Calpurnia, cuius auctor L. Calpurnius Piso an. 604. crescente indies Magistratuum in provinciis libidine, non solum poenâ graviore hoc munus vindicandum sanxit: sed etiam, ut certum haec quaestio in posterum Praetorem haberet, constituit. Eadem cum Caecilia, cuius Val. Max. meminit, l. 6. c. 9. nisi forte ibi mendum. Vide Iulia. γ. Iunia: quam tulit M. Iunius Pennus An. Urb. Cond. 627. praeter litis aestimationem, exilii insuper poenam irrogavit. Itaque C. Cato, qui Consul fuit an. 639. eâ lege Macedonibus accusantibus utraque poenâ mulctatus est, ut testatur Vellei. Paterculus, l. 2. c. 8. Cicer. in Verrem et pro Balbo. 2. Servilia lex, post annos inde 24. lata est, a C. Servilio Glaucia Praetore, cuius fragmenta hinc inde apud veteres Scriptores sparsa collegit Carolus Sigonius, et ex eo Antiqq. suis inseruit Rosinus, supra laudatus. Vide etiam harum Legum quamlibet suô locô.